U leto 1993. godine, posle obilaska područja na kojima se ratovalo u Bosni i Krajini, gospodin Ralston sa svojim gostima iz američkih medija, instituta, Kongresa i Senata, otputovao je na Kosmet. Cilj je bio da Amerikanci vide život etničkih i verskih zajednica u srpskoj državi, a posebno da sagledaju srpsku tradiciju na spomenicima kulture Kosova.

Da bi goste, već iscrpljene od putovanja po ratištima poštedeli novih muka na usijanim lošim putevima Srbije, iznajmljen je od Vojske Jugoslavije helikopter. U subotu 14. avgusta 1993. godine američka delegacija predvođena gospodinom Ralstonom i njegovim domaćinima iz ABC "PRODUKTA" odletela je u Prištinu.

		Stvarnost užasava Vorena Cimermana "Za sada, Srbi, Hrvati i Muslimani će ostati odvojeni u onakvoj vrsti balkanske ravnoteže koja je postojala vekovima. Oni će položaje koje drže učvrstiti i čekaće. To je stvarnost koja užasava g. Cimermana i njegovu svitu 'eksperata'. Zbog čega?", pisao je, između ostalog, "Vašington tajms" početkom septembra 1993. godine.

Na fudbalskom igralištu u Prištini iznenadno pojavljivanje velikog helikoptera privuklo je ogromnu pažnju. Skupilo se na stotine dece koja su dočekala Amerikance. Domaćin američke delegacije na Kosovu i Metohiji bio je Živorad Igić, gosti su primljeni u Gradskoj kući gde su razgovarali sa članovima Izvršnog odbora Prištine, saveznim i republičkim poslanicima sa Kosmeta.

Dok je deo delegacije obilazio manastir Gračanicu i spomenik na Gazimestanu, gospoda Halper i Ferbanks sa Brusom Ralstonom šetali su prištinskim ulicama i razgovarali sa slučajnim prolaznicima. Potom su svi otputovali u Peć, obišli Pećku patrijaršiju i upoznali igumaniju Fevroniju i sestrinstvo manastira. Videli su i manastir Visoke Dečane, a u Prizrenu - crkvu Bogorodice Ljeviške i upoznali rektora prizrenske Bogoslovije.

Sledećeg dana američka delegacija odvedena je na Pale gde im je domaćin bio Aleksa Buha, tadašnji ministar inostranih poslova Republike Srpske. Narednih dana Amerikanci su upoznali i patrijarha srpskog gospodina Pavla, mnoge članove Vlade Republike Srbije i ministra inostranih poslova Vladislava Jovanovića, ali i beogradskog rabina gospodina Danona i nadbiskupa beogradskog gospodina Perka, kao i muftiju Hamdiju Jusufspahića.

Posle još mnogo susreta i obilazaka zanimljivih mesta, Amerikanci su odvedeni i u Crnu Goru gde su proveli jednu nedelju na Jadranu.

Nepun mesec dana kasnije u "Vašington tajmsu" se pojavio za to doba sasvim neuobičajen tekst pod naslovom "Politika prema Bosni u suprotnosti sa istorijom".

DRAGOLJUB PETROVIĆ

Sutra: ISTINA KONAČNO STIGLA U AMERIKU