Šepurio se s kamom

I Dinkov otac osuđen kao ratni zločinac. Žena Nada posestrima Maksa Luburića. Pobegao kao čuvar Ante Pavelića. Učestvovao u otmici švedskog aviona

Dinko Šakić je rođen 8. novembra 1921. u Studencima, kraj Imotskog u Hercegovini. Proglašenje Nezavisne Države Hrvatske 10. aprila 1941. godine zateklo je njega i njegovog oca Matu, okorelog ustašu u Bosanskom Brodu. Kao takav, Mato je odmah imenovan za predsednika opštine Bosanski Brod. Na toj dužnosti istakao se zločinima, silom je terao Srbe da pređu u katoličanstvo, i to na hiljade, jer su okolna sela uglavnom bila srpska, a one koji nisu hteli transportovao je u koncentracione logore Gospić i Jasenovac. Posebno se istakao i odgovoran je za masakr Srba avgusta 1941. godine na drvenom mostu koji je spajao Bosanski i Slavonski Brod. Tom prilikom sprovođeno je u logor oko 250 Srba, od kojih je većina pobijena pred mostom. One koji su skakali u Savu sa mosta i tako se hteli spasiti, gađali su iz svih vrsta oružja i retko ko se uspeo spasiti. Zbog svih tih zločina Mato Šakić je uhvaćen 1945. i osuđen na smrt streljanjem (kazna izvršena).

Sin Dinko se već krajem 1941. kao član ustaške mladeži u ustaškoj odori šepurio sa kamom i pištoljem na opasaču ulicama Bosanskog i Slavonskog Broda. Februara 1942. iako tek sa delom osnovne škole (u 13. godini prekinuo je školovanje) postao je ustaški zastavnik odbrambenom zdrugu u Jasenovcu. Krajem 1942. postavljen je za šefa opšteg odseka - šef kancelarije koncentracionog logora Jasenovac. Polovinom 1943. avanzovao je u ustaškog poručnika i postao „časnik" u komandi logora Jasenovac. U ovoj grupi „časnika" bili su izvršioci svih najmonstruoznijih zločina u logoru: Mima Pavićević, Modrić, Matković, Naletić, Šarić, Đerek, Sablić, Mihaljević, Josip Matija i Petar Brzica. Prednjačeći u svojim zločinima, za to je nagrađen i unapređen u ustaškog natporučnika, aprila 1944. postavljen je za komandanta - upravnika ili zapovednika koncentracionog logora Jasenovac. Na toj dužnosti ostao je sve do 1. decembra 1944.

U međuvremenu se oženio sa ustaškinjom iz koncentracionog logora Stara Gradiška po imenu Nada Tanić - Luburić, koja se posestrimila sa Maksom Luburićem i svom prezimenu dodala njegovo. Inače, i ona je proglašena za ratnog zločinca i spada u grupu ustaškinja koje su činile nečuvene zločine, posebno nad ženama i decom u logoru Stara Gradiška. Sad je i Dinko Šakić postao ljubimac Maksa Luburića, te ga je premestio kod sebe u Zagreb, u Komandu ustaške odbrane u čijoj nadležnosti je bio i koncentracioni logor Jasenovac. U Jasenovac se vratio aprila 1945. da sa ostalim „časnicima" iz koncentracionog logora Jasenovac uništi tragove svojih zločina. Početkom maja 1945. beži iz Zagreba u Austriju kao čuvar Ante Pavelića, zatim tzv. „pacovskim kanalima" u organizaciji svećenika Krunoslava Draganovića beži u Đenovu-Italiju, a odatle u Argentinu. Svakako ne pod svojim imenom i prezimenom, već kao LJubomir Bilanović. Kad je u Španiji 20. aprila 1969. ubijen Maks Luburić, Dinko Šakić je doleteo sa američkim pasošem u Španiju da bi preuzeo štampariju i vođstvo ustaša u emigraciji. Učestvuje u otmici aviona švedske kompanije 15. septembra 1972. u cilju spašavanja ustaše Mire Barišića, ubice jugoslovenskog ambasadora u Švedskoj Vladimira Rolovića. Zatim, 7. juna 1976. učestvuje u organizaciji ubistva jugoslovenskog ambasadora u Paragvaju Momčila Vučekovića kada je, greškom, ubijen urugvajski ambasador Karlos Abdala.

Pravo svoje ime i prezime otkrio je tek 1990. na komemorativnom skupu ustaša kako bi odali poštu poginulim ustašama kod Blajburga. Raspadom SFRJ video je šansu da se obnovi ustaška Nezavisna Država Hrvatska. Procenio je da se ustaše vraćaju na vlast, susreo se u Argentini sa Franjom Tuđmanom, prisustvovao utakmici Argentina - Hrvatska i javno se preko televizije u Argentini eksponirao kao ustaša i otkrio svoj identitet. NJegove izjave su: „Vršio sam svoju dužnost u skladu sa načelima katoličke crkve", „Ne stidim se ničega što sam radio", „Ponosan sam da sam ustaša", „Sve bi to ponovo radio", „U Hrvatsku ću doći kada to ne bude politički škodilo predsedniku Tuđmanu". To je Dinko Šakić danas, a zašto je proglašen za ratnog zločinca?

Koncentracioni logor Jasenovac, istražni organi Republike Hrvatske, u razmatranju krivice, D. Šakića tretiraju kao „radni". Zašto? Ustaše su ga nazivale „Ustaška obrana, Zapovjedništvo logora Jasenovac" i „Radna služba - ustaške odbrane - Sabirni logor 3" kako je pisalo na ulazu u centralni logor tzv. Ciglanu. Ustaško vrhovništvo se zaklanjalo iza naziva „radni", tj. da se u njemu zalutali radom privole za ustaštvo - NDH, a oni koji nisu naučili da rade, da se privole „radu, redu i stegi". Autentična dokumenta dokazuju da su zarobljenici dovođeni samo zato što su bili Srbi, Jevreji i Cigani, i da se samo zbog toga pobiju, kao što je i urađeno. Na kraju, i najviši ustaški funkcioneri i u zakonima i drugim aktima, znači ustaškim dokumentima, ovaj logor nazivaju pravim imenom „Koncentracioni logor Jasenovac". Tako, sam Eugen Diko Kvaternik u aktu od 29. jula 1942. piše: „Upućuje Vam se spisak dolje navedenih Židova s molbom da ih se spremi... jer će isti biti transportovani u koncentracioni logor..." I upravitelj redarstva Župske redarstvene oblasti u Sarajevu piše: „... čast mi je dostaviti dva primjerka prepisa spiskova osoba upućenih u koncentracioni logor u Jasenovcu...". I zapovednik 10. topničkog odeljenja, decembra 1941. godine, pored propisivanja mera odmazde kaže: „... lica koja se zateknu bez posebne dozvole na zemljištu van svojih sela... imaju se smatrati kao jataci, te ih kao takve uhititi i uputiti u koncentracione logore..." Zatim, Stožer (štab) 1. gorske domobranske divizije juna 1942. godine, za vreme operacije na Kozari, naredio je: „... 1. Svi muškarci da se odvojeno prikupe i odpreme u koncentracioni logor...".

Isto to o postupku sa stanovništvom sa Kozare, 3. gorski zdrug (brigada) naređuje: „... imaju se uhvatiti i poslije preslušivanja preko mjesta za prikupljanje u koncentracioni logor Stara Gradiška, odnosno Jasenovac uputiti ..." Tu je još jedan dokaz, tj. odluka ustaške nadzorne službe da se srpsko dete, po imenu Ševa Mirko iz Drakulića, rođeno 1930. logoriše 13. aprila 1942. u koncentracioni logor Jasenovac. Bivši komandant konc-logora Jasenovac Dinko Šakić, došao je na red da odgovara za svoje zločine marta 1999. godine, dakle posle 54 godine. Za šta će stvarno odgovarati videće se, a priča koja sledi otkriva za šta bi sve trebalo da odgovara.

Nastavlja se